Afgelopen week sprak ik de schaapherder van de schaapskudde op Radio Kootwijk. Het was een leerzaam gesprek over leiderschap en hoe je met zo min mogelijk inspanning je doel bereikt. De herder vertelde hoe het iedere herder jaren kost om zijn kudde optimaal te organiseren. De vraag die mij het meest fascineerde was wie nu eigenlijk de leider is in de kudde. Hij vertelde hoe hij zijn hond altijd nauwlettend in de gaten houdt. Die weet namelijk veel beter wat er nodig is – op de werkvloer zou je kunnen zeggen – om de kudde bij elkaar te houden en in de gewenste richting te leiden dan de herder zelf. Als de herder zelf de touwtjes in handen zou nemen, heeft dat twee consequenties: zowel hij als zijn hond worden doodmoe. Hijzelf omdat hij nou eenmaal minder inzicht heeft in hoe hij zijn kudde in de gewenste richting kan leiden. En zijn hond omdat die enorm veel commando’s zou krijgen en daarom onnodig hard zou moeten werken. Het gevolg zou zijn dat ze ’s avonds allebei afgepeigerd zouden zijn en weinig voldoening zouden hebben over wat er die dag bereikt was.
Dan zijn er nog de schapen. De herder doet de drie schapen die hem het beste volgen een bel om. Die zijn daarmee de leiders van de kudde. Interessant: de beste volgers zijn de leiders…
Op deze manier organiseert de herder een heel systeem dat met de minst mogelijke inspanning van hemzelf, zijn hond en zijn kudde op efficiënte en effectieve wijze zijn doel bereikt, namelijk het beheren van een natuurgebied.
Ik heb er deze week nog veel over nagedacht hoe je deze eeuwenoude wijsheid kunt toepassen in organisaties en ik weet nu al dat ik dat nog vaak zal toepassen.
